آبخوان آبرفتی خاش در استان سیستان و بلوچستان، تامین کننده آب مورد نیاز برای کشاورزی، شرب و صنعت در این محدوده می‌باشد. به منظور پیش‌بینی وضعیت آینده سطح آب زیرزمینی و کیفیت آب در صورت ادامه روند کنونی و یافتن راه حل‌های مدیریت آبخوان، جریان و انتقال جرم به صورت محلول در آبخوان خاش با استفاده از کدهای MODFLOW و MT3DMS مدلسازی شد. به منظور ایجاد مدل از نرم افزارGMS نسخه 3/10 استفاده شد. نتایج واسنجی و صحت‌سنجی مدل جریان در دو دوره به ترتیب هفت و سه ساله نشان داد مدل عملکرد مناسبی از نظر شبیه‌سازی سطح آب زیرزمینی در مقایسه با داده‌های مشاهده‌ای دارد به طوری که مقدارRMSE برای دوره واسنجی و صحت‌سنجی به ترتیب برابر 67/0 و 96/0 متر محاسبه گردید. سپس مدل انتقال جرم در آبخوان بر پایه مدل جریان واسنجی ایجاد و بر اساس داده‌های مشاهده‌ای غلظت کلر در هشت چاه بهره‌برداری مربوط به دوره 10 ساله از مهر ماه 1386 تا شهریور ماه 1396 واسنجی شد. مدل‌های واسنجی شده برای ارزیابی دوسناریو در دوره پیش‌بینی (1396 تا 1406) به کار گرفته شد. در سناریوی اول پیش‌بینی، با فرض اینکه میزان تغذیه و تخلیه از آبخوان مشابه شرایط فعلی باشد، مشخص شد که افت قابل توجهی در سطح آب اغلب نقاط آبخوان به خصوص جنوب و جنوب شرق آبخوان رخ خواهد داد. به طوری که میانگین سطح آب بیش از سه و نیم متر در طی 10 سال کاهش خواهد یافت و به تبع آنیون کلر و شوری آب زیرزمینی افزایش می‌یابد. همچنین در سناریوی دیگر که با هدف تعیین مقدار برداشت مطمئن از آبخوان خاش تعریف شد مشخص گردید برای رسیدن به حالت تعادل و جلوگیری از افزایش شوری، نیاز است تا برداشت از چاه‌ها به اندازه 50 درصد کاهش یابد.
Joodavi A, Majidi M, Majidi N, Rajabian Z. Investigating future changes in groundwater quantity and quality in the Khash alluvial aquifer through numerical groundwater flow and solute transport modeling. Journal of Rainwater Catchment Systems 2020; 7 (4) :1-10 URL: http://jircsa.ir/article-1-363-fa.html
جودوی عطاءاله، مجیدی میثم، مجیدی ناهید، رجبیان مقدم زهرا. بررسی تغییرات کمی و کیفی آینده آبخوان آبرفتی خاش از طریق مدلسازی عددی جریان و انتقال جرم. سامانه‌هاي سطوح آبگير باران. 1398; 7 (4) :1-10
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.
