مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد
چکیده: (1395 مشاهده)
هرساله مقادیر زیادی از منابع آب کشور از طریق مرزهای سیاسی از کشور خارج می‌شود. آب زیرقشری بخشی از این منابع است که بر بستر خشک‌رودها جریان دارد و بدون بهره‌برداری صحیح از دسترس خارج می‌شود. ازآنجایی‌که کشور ایران دارای مرزهای مشترک زیادی با کشورهای همسایه است، توجه به منابع آب زیر قشری ضروری است. یکی از راه‌حل‌های مناسب برای جلوگیری از خروج آب‌های زیر قشری از کشور احداث سد زیرزمینی است که اولین و مهم‌ترین مرحله در احداث سد زیرزمینی مکان‌یابی مناطق مستعد میباشد. بنابراین، هدف از این پژوهش پتانسیل‌یابی مکان‌های مناسب استحصال آب زیرسطحی در مناطق مرزی شهرستان تربتجاماست. ازاین‌رو با استفاده از فرآیند تحلیل سلسه‌مراتبی AHPعوامل مؤثر در مکان‌یابی سد زیرزمینی وزندهی و مناطق مستعد شناسایی شد، درنهایت با بازدید میدانی و در نظر گرفتن مسائل موجود در منطقه، مناطق مناسب برای احداث سد زیرزمینی تعیین شد. نتایج نشان داد که 6/26 درصد از منطقه فاقد پتانسیل استحصال آب زیر قشری هستند. در بین پارامترهای وزندهی شده به روش AHPزمین‌شناسی و شیب منطقه به ترتیب با امتیاز 409/0 و 226/0 بیشترین امتیاز و کاربری اراضی و فاصله دسترسی به محل سد با امتیاز 068/0 و 095/0 بهترتیب کمترین امتیاز را طبق نظر کارشناسان کسب کردند. همچنین با بررسی‌های میدانی انجام‌شده سه‌نقطه مناسب برای احداث سد زیرزمینی در محدوده موردمطالعه شناسایی شد. ازآنجایی‌که مکان‌یابی سد زیرزمینی کار زمان‌بر و هزینه بری است استفاده از روش AHP می‌تواند در کاهش زمان و هزینه مکان‌یابی راهکار مناسبی باشد.
Rostamikhalaj M, Noor H, Bagheriyan Kalt A, Kheirkhah Zarkesh M. Identification of suitable sites for subsurface flow harvesting using underground dam
(Case study: Border basins of Torbat-e-Jam County). Journal of Rainwater Catchment Systems 2022; 9 (4) : 2 URL: http://jircsa.ir/article-1-436-fa.html
رستمی خلج محمد، نور حمزه، باقریان کلات علی، خیرخواه زرکش میرمسعود. شناسایی مکان‌های مناسب استحصال آب زیرسطحی با استفاده از سد زیرزمینی
(مطالعه موردی: حوضه‌های مرزی شهرستان تربت‌جام). سامانه‌هاي سطوح آبگير باران. 1400; 9 (4) :19-32
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.
