|
امکان سنجی مناطق مستعد استحصال آب باران با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS (مطالعه موردی: حوضه خسروآباد شهرستان سنقر)
|
عادل سلطانی*   |
| دانشگاه پیام نور |
|
|
چکیده: (4061 مشاهده) |
تأمین آب مورد نیاز مردم در مناطق خشک و نیمهخشک جهان از اهمیت ویژهای برخوردار است. بنابراین شناسایی محلهای مناسب جهت احداث سیستمهای جمعآوری آب باران یک گام مهم در راستای به حداکثر رساندن آب قابل دسترس برای کشاورزی و دیگر مصارف محسوب میشود. هدف از انجام این پژوهش شناسایی مناطق مستعد جمعآوری و نفوذ آب باران به منظور احیاء منابع آب و تقویت پوشش گیاهی و استفاده در اکوسیستمهای مختلف حوضه آبخیز خسروآباد با استفاده از روش تصمیمگیری سلسله مراتبی بر پایه تحلیلهای مکانی در محیط GIS میباشد. در این تحقیق عوامل تأثیرگذار بر نفوذ و ذخیره آب باران در پروفیل خاک در حوضه آبخیز خسروآباد شهرستان سنقر مشخص شده و وارد فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) گردید. شاخصهای انتخاب شده با استفاده از پرسشنامه و توسط نظرات کارشناسان، اساتید و صاحب نظران مجرب به روش گروهی طی فرآیند مهندسی ارزش و به روش انفرادی و مقایسه دو به دو ارزش گذاری شد. سپس ضرائب اهمیت آنها تعیین و جداول مقایسات زوجی تکمیل گردید. جداول تکمیل شده نیز به روش بردار ویژه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این راستا وزن معیارهای هفتگانه پوشش گیاهی، شیب، بارندگی، کاربری اراضی، گروههای هیدرولوژیک، طبقات ارتفاعی و فرسایش با استفاده از نرمافزار MATLABR2009a محاسبه و لایههای مورد نیاز در محیطArc GIS10.3 تهیه گردید. سپس با استفاده از روش شکستهای طبیعی در محیط GIS به پنچ سطح بسیار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و بسیار نامناسب تقسیم شد. از 67/1855 هکتار مساحت کل حوضه آبخیز مد نظر، 06/862 هکتار در مجموع از سطح حوضه دارای پتانسیل مناسب و بسیار مناسب برای جمعآوری آب باران و 04/259 هکتار از سطح حوضه دارای پتانسیل نامناسب و بسیار نامناسب برای هدف مذکور هستند که در واقع نشاندهنده ظرفیت بسیار بالای این حوضه جهت ذخیره و جمعآوری آب باران است. نتایج این تحقیق نشان داد علاوه بر عامل بارندگی که جزء عوامل اصلی میباشد، دو عامل شیب و خصوصیات خاک از لحاظ گروههای هیدرولوژیک خاک به عنوان دیگر عوامل اصلی به منظور جمعآوری آب باران از بقیه فاکتورها امتیاز و تأثیر بیشتری دارند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: جمعآوری آب باران، تحلیل سلسله مراتبی، تصمیمگیری چند معیاره، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مکان‌یابی |
|
|
متن کامل [PDF 934 kb]
(84 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
