دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران Golkarian@um.ac.ir
چکیده: (780 مشاهده)
با توجه به افزایش روز افزون جمعیت در سراسر جهان، مقدار مصرف آب نیز افزایش پیدا کرده است. منابع آبی متعددی جهت استحصال وجود دارد که در بین آن‌ها، آب‌های زیرزمینی از اهمیت بالایی برخوردارند. شناخت تآثیر تغییرات اقلیمی بر جنبه‌های مختلف این منبع آبی، میتواند منجر به ایجاد روشهایی جهت کاهش و یا سازگاری با این تآثیرات شود. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تآثیر تغییر اقلیم بر میزان آسیب‌پذیری سفرههای آب زیرزمینی دشت تایباد از طریق روش ماتریس استنتاجی نیستور و استفاده از مدل گزارش پنجم GFDL-ESM2M تحت دو سناریوی انتشار RCP4.5 وRCP8.5 در بازهزمانی 1991 تا 2100 انجام شد. برای این منظور از دو شاخص خشکی دومارتن و آب قابل دسترس استفاده شد. نتایج شاخص آب قابل دسترس نشان داد که کم‌ترین مقادیر آب قابل دسترس در بخش شرقی منطقه قرار دارد که در سالهای آتی روند کاهش آب قابل دسترس به سمت غرب منطقه گسترش مییابد. نتایج شاخص خشکی دومارتن نیز نشان داد، بیش‌تر مناطق خشک تحت هر دو سناریو در قسمت شرقی حوضه قرار دارند. نتایج ماتریس استنتاجی نیستور بیان‌گر این موضوع است که مناطق با اثر خیلی زیاد در تغذیه سفرههای آب زیرزمینی در قسمتهای شمال و جنوب غربی قرار دارند و در بخش شرقی حوضه مناطق با اثر خیلی‌کم قابل مشاهده است. بخشهای با اثر زیاد و متوسط روند کاهشی از خود نشان دادند و در بخش‌هایی با تآثیر کم روند افزایشی مشاهده شد. مناطق با اثر خیلی کم بدون روند خاصی است. این مناطق دارای حداقل پتانسیل تغذیه سفرههای آب زیرزمینی از گذشته تا حال بوده و تغییر اقلیم در آینده نیز تغییری در آن ایجاد نمیکند. به‌طور کلی تغییر در پارامترهای اقلیمی تا سال 2100 موجب کاهش پتانسیل تغذیه سفرههای زیرزمینی در حدود 55 تا 60 درصد از منطقه مورد مطالعه حداقل به میزان یک طبقه خواهد شد.
Alizadeh Moghadam G, Golkarian A, Niazi Y. Investigating the vulnerability of groundwater resources due to climate change (Case study: Taibad Plain). Journal of Rainwater Catchment Systems 2024; 12 (2) : 7 URL: http://jircsa.ir/article-1-526-fa.html
علیزاده مقدم گوهر، گلکاریان علی، نیازی یعقوب. بررسی آسیب‌پذیری منابع آب زیرزمینی در اثر تغییر اقلیم (مطالعه موردی: دشت تایباد). سامانه‌هاي سطوح آبگير باران. 1403; 12 (2) :119-136
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.
