۳ نتیجه برای چاه پیزومتری
دکتر غلامرضا قهاری، مهندس سید حمید مصباح،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۶ )
چکیده
آگاهی از چگونگی عملکرد سامانه‌های پخش سیلاب بر مهار سیلاب و تغذیهی مصنوعی آبخوان‌ها در کنار سایر عوامل طبیعی مؤثر در تغذیه سفره‌ها، از مهمترین فعالیتهای قابل ارزیابی در مدیریت طرح‌های پخش سیلاب بر آبخوان‌ها (آبخوانداری) است. هدف این مقاله بررسی اثر طرح‌های آبخوانداری بر مهار سیلاب و تغذیهی آبهای زیرزمینی دشت گربایگان فسا در واقعهی سیلاب بیسابقه بهمن ۱۳۹۵ است. برای نشان دادن نقش سامانه‌های پخش سیلاب بر مهار سیلابها، عمق سیلاب خشکهرود بیشهزرد در بازهی زمانی وقوع سیلاب (۲۵/۱۱/۱۳۹۵ تا ۳۰/۱۱/۱۳۹۵) اندازهگیری و مقدار بده و حجم سیلاب ورودی و خروجی رواناب به دست آمد. نتایج نشان داد که بیشینه عمق سیلاب ۱۷۶ سانتیمتری با بده بیشینه ۳۳۰ مترمکعب بر ثانیه، با انجام عملیات پخش به لایه نازک ۸ سانتیمتری بر روی لبهی کانالهای پخش تبدیل شده که علاوه بر مهار سیلاب، از بروز فرسایش جلوگیری میکند. برای نشان دادن نقش پخش سیلاب بر تغذیه آبخوان، ۶ چاه مشاهده‌ای (پیزومتر) و یک چاه بهرهبرداری به مدت ۲ ماه قبل از وقوع سیلاب و ۵ ماه پس از آن پایش گردید. نتایج نشان داد که ۲ ماه پس از وقوع سیلاب آب به سفره رسیده و صرف تغذیه آبخوان شده است. در این رویداد حدود ۹۹۲۴۳۱۳ مترمکعب (بین ۸۴۲۴۹۵۶ تا ۱۱۴۲۳۶۷۰ مترمکعب) آب وارد آبخوان شده و صرف تغذیه آبخوان شده است. چاه آب آشامیدنی ایستگاه یعنی W۱ که در مرکز سامانهی پخش سیلاب منطقه، دور از منطقه برداشت کشاورزی و خارج از شبکه جنگلی قرار گرفته بیشترین افزایش (۵/۲ متر) را نشان می‌دهد. تامین پایدار آب زیرزمینی برای ادامه فعالیت در این منطقه و مناطق مشابه بسیار ضروری است. برپایه نتایج این بررسی و پژوهش‌هایی که در ۳۷ منطقه دیگر کشور انجام شده، می‌توان با اجرای سامانه‌های آبگیر پخش سیلاب، بحران کم آبی را در این مناطق با ضریب اطمینان بالایی مدیریت کرد. آمادگی برای استفاده از رویداد‌های نادر در این مناطق بسیار ضروری است.
ثریا یعقوبی، دنیا امینی، حسن فتحی‌زاد،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۶ )
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی میزان شوری دشت موسیان و ارتباط آن با افت تراز آبهای زیرزمینی در بازه زمانی (۹۲-۸۰) میباشد. جهت انجام این پژوهش از آمار ۷ حلقه چاه پیزومتری استفاده شد. سپس نقشههای پهنهبندی EC، SAR، TH و TDS ترسیم شد. برای ارتباط این نقشهها با میزان افت تراز آبهای زیرزمینی، هیدروگراف دشت و همینطور نقشه افت تراز آب زیرزمینی دشت تهیه گردید. نتایج نشان داد که افت آب زیرزمینی اتفاق افتاده در دشت، سبب افزایش هر چهار پارامتر مذکور در منطقه شده، به گونهای که میزان پارمترهای EC، TH و TDS در بیشتر منطقه مورد مطالعه، از استاندارد جهانی فراتر رفته است. از دیگر عوامل موثر بر کیفیت نامطلوب آبهای زیرزمینی دشت، بارش بسیار کم در منطقه، خشکسالیهای پی در پی و در نهایت وجود سازندهای تخریبی آغاجاری میباشد.
حمید مسلمی، رضا پرنده فاروجی، رسول مهدوی نحف آبادی،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده
تغذیه مدیریت شده آبهای زیرزمینی تکنیکی پایدار و نوظهور است که قبلاٌ نتایج موفقیت آمیزی را ایجاد نموده است و انتظار می‌رود بسیاری از مشکلات منابع آب، به خصوص در مناطق نیمه خشک و خشک را حل نماید. تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها به عنوان یک استراتژی برای بهبود و توسعه منابع آبهای زیرزمینی و ذخیره‌سازی برای جبران خسارات وارده به آن‌ها نظر گرفته می‌شود. در کشور ما نیز همه‌ساله هزینه‌هایی صرف احداث پروژه‌های تغذیه مصنوعی می‌گردد. ارزیابی اثرات این طرح‌ها بر آبخوان‌ها مهم است، چرا که اگر نتایج مثبت باشد اجرای این پروژه‌ها افزایش می‌یابد. این تحقیق با هدف بررسی میزان اثر بخشی طرح سد خاکی بر کمیت آب زیرزمینی دشت لاور فین انجام پذیرفت. روش مطالعه مبتنی بر روش‌های میدانی و آماری بود که بدین منظور از داده‌های ارتفاع آب زیرزمینی، سطح ایستابی در چاه‌های پیزومتری دشت و میزان بارش منطقه برای دوره آماری ۱۳۷۴ تا ۱۳۹۴ استفاده شد. داده‌های مزبور از شرکت آب منطقه‌ای استان هرمزگان اخذ گردیدند شبکه پایش موجود جهت بررسی تغییرات کمی آبخوان تعداد ۶ حلقه چاه مشاهده‌ای میباشد، که همگی در پایین‌دست سد خاکی قرار داشتند. میزان تاثیر سد خاکی بر تغییرات سطح آب زیرزمینی در طی یک دوره ۲۰ ساله قبل و بعد از احداث سد خاکی مورد بررسی قرار گرفت. روند عمومی سطح آب زیرزمینی دشت و تغییرات سطح آب در کلیه‌ی چاه‌های پیزومتری به رغم عملکرد سد خاکی، حالت نزولی را نشان می‌دهد، بنابراین برای اینکه نقش سد خاکی در تغذیه آبخوان نشان داده شود، تغییرات و میزان افت سطح آب زیرزمینی در قبل و بعد از اجرای طرح (به روش تحلیلی توصیفی) مقایسه گردید، نتایج نشان داد، سطح آب زیرزمینی در دوره آماری بعد از احداث سد نسبت به دوره قبل از احداث، افت کم‌تری داشته است در حالی که متوسط بارندگی ۹ ساله قبل از اجرای طرح ۱۸۲ میلی‌متر و متوسط بارندگی ۱۱ ساله بعد از اجرای طرح ۱۵۵ میلی‌متر میباشد. به طور کلی نتایج این بررسی نشان داد که با توجه به خشکسالیهای اخیر و افزایش میزان برداشت از منابع آب زیرزمینی، احداث سد خاکی لاور بر تراز آب آبخوان تاثیر مثبت داشته اما نتوانسته است تمام افت ناشی از برداشت‌ها را جبران کند، گرچه طرح باعث توقف روند افت آبخوان نگردیده است، اما تا حدودی از شدت افت آبخوان کاسته است.
