:: دوره 10، شماره 1 - ( 3-1401 ) ::
دوره 10 جلد 1 صفحات 12-1 برگشت به فهرست نسخه ها
ارزیابی تأثیر روشهای استحصال آب بر میزان رواناب شهری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شهری بیرجند)
فاطمه بهشتی سه قلعه* ، سیدمحمد تاجبخش فخرآبادی ، علی شهیدی
دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده:   (1097 مشاهده)
رویکردهای جدید مدیریت رواناب مناطق شهری، در تلاش است تا حجم و دبی اوج بارش­ها و همچنین میزان مواد آلاینده مناطق شهری را به‌اندازه‌ای کاهش دهد که یادآور رواناب­های حاصل از بارش در دهه­های قبل از توسعه شهری باشد. نرم­افزار SWMM، یکی از بهترین مدل­ها برای کمک در این زمینه است و با استفاده از آن می­توان اثرات استفاده از روش­های استحصال آب را در حجم رواناب خروجی، دبی پیک و درنتیجه کاهش آب‌گرفتگی معابر بررسی نمود. شبیه­سازی شبکه زهکشی شمال شهر بیرجند نشان داد که شبکه فاضلاب شهر بیرجند کارایی لازم برای عبور سیلاب با دوره بازگشت­های مختلف را نداشته و در قسمت­های مختلفی دچار آب‌گرفتگی می­شود. در صورت عدم رفع مشکل از سوی سازمان­های مربوطه، در آینده نه‌چندان دور انتظار وقوع سیل در سطح وسیع و درنتیجه ایجاد خسارت­های جبران­ناپذیر و غیرقابل‌انکار در منطقه می­رود. به این­منظور، استفاده از دو روش حوضچه­های نگهدارنده و جمع­آوری آب پشت­بام­ها که نسبت به مابقی روش­های استحصال آب، با هزینه کمتری قابل‌استفاده هستند؛ در این مطالعه موردبررسی قرار گرفت. با توجه به این­که استفاده از سیستم­های استحصال آب در کل حوزه آبخیز، از لحاظ صرفه اقتصادی غیرقابل اجرا و توجیه است؛ در بیشتر مطالعات انجام‌شده از این سیستم فقط در بخشی از حوزه آبخیز استفاده می­شود. نتیجه آن­که با اعمال روش­های استحصال آب باران در حوزه آبخیز شهری بیرجند می­توان شاهد کاهش 80 درصدی حجم رواناب شهر بیرجند بود. از سوی دیگر استفاده از حوضچه­های نگهدارنده در فضای سبز این شهر می­تواند به آبیاری فضای سبز کمک نموده و علاوه بر صرفه­جویی در مصارف آب شهری، در کاهش دبی اوج سیلاب نیز مؤثر باشد.

 
شماره‌ی مقاله: 1
واژه‌های کلیدی: استحصال آب، توسعه شهری، حوزه آبخیز شهری، عکس‌العمل هیدرولوژیکی
متن کامل [PDF 1361 kb]   (184 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تخصصي


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1401 ) برگشت به فهرست نسخه ها