|
تخمین عمق آب زیرزمینی بر اساس داده های بارش با استفاده از روش های زمین آماری
|
عباس صدق آمیز*   |
| دانشگاه شیراز |
|
|
چکیده: (1938 مشاهده) |
وقوع خشکسالی‌های پی‌درپی را می‌توان مهم‌ترین بحران محیطی دانست که به همراه عوامل دیگری چون افزایش جمعیت و برداشت بی‌رویه، باعث افزایش عمق آب زیرزمینی، بخصوص در مناطق خشک و نیمه‌خشک شده است. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط زمین‌آماری عمق آب زیرزمینی و ارزیابی به‌کارگیری آمار بارش جهت تخمین ماهیانه عمق آب زیرزمینی چاههای شاخص واقع در دشت داراب (استان فارس) می‌باشد. انتخاب این چاه‌ها بر اساس تکنیک خوشه‌بندی تکاملی PSO انجام‌گرفته است. بدین ترتیب سه چاه مشاهده‌ای که بیشترین نزدیکی را به مرکز خوشه‌های محاسبه‌شده داشتند، به‌عنوان نماینده خوشه‌ها انتخاب گردیدند. این چاه‌ها در مناطق کرسیا، دولت‌آباد و فتح‌آباد به ترتیب برای خوشه‌های 1 الی 3 واقع می‌باشند. اطلاعات ماهیانه عمق آب زیرزمینی در حدفاصل سال‌های 1382 تا 1398بکار گرفته‌شده است. آنالیز داده‌ها در محیط GS+ انجام‌شده است و از روش‌های کریجینگ و کوکریجینگ در این نرم‌افزار استفاده‌شده است. در این تحقیق از آمار بارش به‌عنوان متغیر کمکی استفاده گردیده است. انتخاب مدل‌ها بر اساس کمترین مقادیر RSS و نزدیک‌ترین مقادیر R2 و نسبت ساختار فضایی (C/C0+C ) به عدد یک صورت گرفته است. بر این اساس، مدل‌های انتخاب‌شده برای متغیر اصلی (عمق آب زیرزمینی) در خوشه اول تا سوم به ترتیب کروی، توانی و خطی و برای مدل‌های واریوگرام متقابل (بارش – عمق آب زیرزمینی) همگی از نوع کروی به‌دست‌آمده‌اند. نتایج به‌کارگیری روش‌های کریجینگ و کوکریجینگ که به ترتیب از مدل سمیواریوگرام متغیر اصلی و واریوگرام متقابل استفاده می‌نمایند، نشان داد که هم در مرحله اعتبارسنجی و هم در مرحله تست، روش کوکریجینگ از دقت بالاتری نسبت به روش کریجینگ برخوردار است. این نتایج برای مرحله تست درروش کریجینگ و کوکریجینگ، شامل مقادیر (92/0 و 41/0)، (54/0و 52/)0 و (25/1 و 95/0) برای شاخص ریشه مربعات مجذور خطا به ترتیب در مناطق 1، 2 و 3 می‌باشد. |
|
| واژه‌های کلیدی: بارش، روش کریجینگ و کوکریجینگ، زمین‌آمار، عمق آب زیرزمینی |
|
|
متن کامل [PDF 853 kb]
(287 دریافت)
|
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
