بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
چکیده: (227 مشاهده)
رشد روز افزون جمعیت و ارتقاء مستمر سطح استانداردهای کیفی، برنامهریزی و سرمایهگذاری در جهت برخورداری از آبهای سالم را بهعنوان یکی از اولویتهای اصلی کشور مطرح میسازد. همگام با تلاش در جهت استفاده بهینه از منابع آب، نیاز به بررسی عوامل کنترلکننده کیفیت منابع آب جهت ارائه برنامههای کارآمد مدیریتی بیش از گذشته احساس میشود. با توجه به موقعیت دشت زنجان و تمرکز واحدهای صنعتی، زراعی و مسکونی استان در این دشت، حفظ و بهبود کیفیت آبخوان دشت زنجان ضرورت دارد. لذا، هدف از مطالعه حاضر، بررسی وضعیت کیفی آبخوان دشت زنجان و تغییرات مکانی و زمانی آن و همچنین شناخت و آگاهی از عوامل اصلی کنترلکننده کیفیت آبخوان دشت مذکور بود. در این راستا، اطلاعات جمعآوری شده از 47 چاه با پراکنش مناسب در کل دشت در طی 18 سال (1382-1400) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که یونهای سدیم و بیکربنات بهترتیب کانیون و آنیون غالب در آبخوان دشت زنجان بودند. بر اساس دیاگرام پایپر عمده آبخوان دشت زنجان در تیپ کلسیم بیکربناته قرار گرفت. تحلیل مؤلفههای اصلی نیز برای 14 متغیر مورد بررسی انجام شد. نتایج حاکی از این بود که پارامترهای کیفی مورد بررسی در این مطالعه توسط دو عامل اصلی P1 و P2 با درصد واریانس 85/78 تبیین شدند. با توجه به نمرات عاملی چاههای مورد مطالعه، عمده چاهها در فصل خشک با عامل دوم و پارامترهای pH، SAR و SSP همبستگی قویتری نشان دادند که حاکی از افزایش غلظت شوری در آبهای زیرزمینی در ماههای کم باران بود. نتیجه این مطالعه میتواند مبنایی برای تحقیقات آینده و به طور متمرکز در شهرکهای صنعتی و مدیریت پایدار در راستای کاهش مشکلات زیستمحیطی در حوضه مورد مطالعه قرار گیرد.
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.
