چالشهای جهانی سالهای اخیر از جمله خشکسالی، تغییرات اقلیم، تخریب اراضی، تغییرات کاربری اراضی نه تنها کمیت منابع آب سطحی و زیرزمینی قابل استفاده را تحت تاثیر قرار دادهاند، بلکه کیفیت آب سطحی و زیرزمینی را نیز متاثر نمودهاند. بدین منظور برای بررسی تغییرات کاربری اراضی بر کیفیت آب سطحی به ترتیب، تصاویر ماه جولای TM ماهواره لندست ۵ و دادههای کیفیت آب ماه مذکور برای سالهای ۱۹۹۲ و ۲۰۱۱ تهیه گردید. برای تهیه و پردازش نقشه کاربری اراضی از الگوریتم حداکثر احتمال در محیط نرم افزار ENVI ۴,۸و نرم افزار Arc GIS۹,۳ استفاده شد. همچنین جهت میزان تفکیکپذیری کاربریها از شاخص جفریس ماتوسیتا و میزان دقت طبقهبندی از شاخصهای ضریب کاپا و صحت کلی استفاده شد. نتایج نشان داد که مقادیر ضرایب کاپا و صحت کلی به ترتیب برای سال ۱۹۹۲، ۲۳/۸۴ و ۷۲/۸۷ درصد بوده و برای سال ۲۰۱۱، ۸۴/۹۳ و ۵۵/۹۵ درصد بوده است. بیشترین تغییرات کاربری اراضی مربوط به کشاورزی دیم و کاربری مسکونی بوده که به ترتیب ۴۶/۱ و ۴۵/۲ برابر افزایش یافته است. نتایج پارامترهای کیفیت آب نشان داد که مقادیر تغییرات هدایت الکتریکی (EC) و مجموع بار انحلالی ( TDS ) در طی دوره مورد مطالعه افزایش یافته است و همچنین مقادیر آنها در ایستگاه گرده یعقوب (خروجی حوضه) نسبت به ایستگاه کوتر (در بالا دست حوضه) بیشتر بوده است. دلیل این موضوع را میتوان به عبور رودخانه مهاباد چای در فاصله بین ایستگاه کوتر و گرد یعقوب از داخل شهر مهاباد و زمینهای کشاورزی پاییندست دانست. میتوان نتیجه گرفت که تغییرات کاربری اراضی نقش اساسی در تغییر پارامترهای کیفیت آب سطحی منطقه داشته است و باعث کاهش کیفیت آب رودخانه مهاباد چای طی دوره ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۱ شده است.
