استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران، v.verdinejad@urmia.ac.ir
چکیده: (369 مشاهده)
در تحقیق حاضر جهت تهیه نقشه تغییرات کاربری اراضی در حوزه آبخیزباراندوزچای از تصاویر سنجنده‌های TM و ETM+ ماهواره‌های لندست و سنتینل 2 مربوط به سال‌های 1990، 1995، 2000، 2005، 2010، 2016، 2020 و 2024 طی یک بازه زمانی 34 ساله استفاده شد. در ادامه، به‌منظور پیش‌بینی کاربری اراضی برای سال 2032 از CA-مارکوف از نرم‌افزار TerrSet استفاده شد. در نهایت، برای روند تغییرات کاربری از شاخص شدت تغییرات و شاخص درجه پویایی یکپارچه (Ktotal) در پایش تغییرات کاربری اراضی استفاده شد. نتایج نشان داد که نقشه‌های طبقه‌بندی‌شده با دقت زیاد و ضریب کاپا بیش از 80/0 تولید شدند که حاکی از اعتبار خوب تحلیل‌ها است. در این تحقیق کاربری اراضی در شش کلاس شامل اراضی آبی و باغات، مرتع، اراضی دیم، مسکونی، بدنه آبی و نمکزار طبقه‌بندی شد. تحلیل تغییرات کاربری اراضی نشان داد که بیش‌ترین تغییرات در کاربری مسکونی رخ داده است، به‌ویژه در بازه زمانی 2000-1995 و 2024-1995 که به‌ترتیب با رشد 66/22 و 35/267 درصدی مواجه بوده است. این رشد نشانگر توسعه سریع مناطق مسکونی و شهری است که احتمالاً ناشی از افزایش جمعیت و تقاضا برای مسکن در این منطقه بوده است. هم‌چنین، در دوره 2024-2020، گسترش اراضی آبی و باغات با رشد 42/0 درصدی مشاهده شد که می‌تواند به‌دلیل افزایش تقاضا برای محصولات کشاورزی و بهبود فنون کشاورزی باشد. پیش‌بینی برای سال 2032 نشان می‌دهد که مساحت مناطق مسکونی به 19/95 کیلومترمربع و اراضی آبی و باغات به 64/584 کیلومترمربع افزایش خواهد یافت، در حالی‌که اراضی دیم و مراتع کاهش خواهند یافت. تحلیل شاخص درجه پویایی یکپارچه (Ktotal) نیز نشان داد که سرعت تغییرات کاربری اراضی در بازه زمانی 2020-2016 و 2024-2020 افزایش یافته است، درحالی‌که در بازه زمانی 2005-2000 و 2010-2005 کاهش داشته است. این نتایج نیاز به مدیریت پایدار منابع طبیعی و تدوین برنامه‌های حفاظتی برای کنترل تغییرات کاربری و حفظ پایداری محیط‌زیستی منطقه را تأکید می‌کند.
Bonabi Alghoo O, Verdinejad V, Behmanesh J, Irani T, Rahimi M. Determining the dynamics of land use changes and the intensity of changes in the Barandozchay watershed, Urmia. Journal of Rainwater Catchment Systems 2025; 13 (2) : 1 URL: http://jircsa.ir/article-1-569-fa.html
بنابی آلقو امید، رضاوردی نژاد وحید، بهمنش جواد، ایرانی طیبه، رحیمی مینا. تعیین پویایی تغییرات کاربری اراضی و شدت تغییرات آن در حوزه آبخیز باراندوزچای، ارومیه. سامانه‌هاي سطوح آبگير باران. 1404; 13 (2) :1-20
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.
