استادیار، گروه آموزش جغرافیا، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران. m.motamedirad@cfu.ac.ir
چکیده: (93 مشاهده)
فرونشست میتواند اثرات منفی زیادی بر زیرساختها، محیط زیست و اکوسیستمها بگذارد. لذا درک دقیق و کامل فرونشست جهت کاهش خسارات ناشی از پدیده فرونشست ضروری است. این پژوهش با هدف ارزیابی میزان فرونشست دشت سملقان با استفاده از روش تداخلسنجی راداری در بازه زمانی مارس 2021 تا ژوئن 2024 با استفاده از نرم افزار SNAP انجام شده است. از دادههای زمینی نظیر چاههای پیزومتریک و میزان افت آب زیرزمینی سطح آب زیرزمینی در دورههای حداقل و حداکثر و چاههای بهرهبرداری جهت محاسبه میزان تخیله در سطح آبخوان با استفاده از درونیابی به روشIDW استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد میزان فرونشست در حوضه مطالعاتی از 1 تا 10 میلیمتر در بازه مورد نظر بوده و 18/35 درصد از مساحت حوضه در پهنه خیلی زیاد بحرانی و 88/36 درصد در پهنه خیلی بحرانی قرار گرفته است و در مجموع 06/72 درصد از حوضه مطالعاتی در پهنه فرونشست خیلی زیاد بحرانی و خیلی بحرانی است. میزان فرونشست در پهنه خیلی زیاد بحرانی از 4 تا 10 میلیمتر است که این میزان بالای فرونشست را در جنوب، مرکز، غرب و بخشی از شمال حوضه را نشان میدهد. چاههای جاده حیدرآباد- قلعه خان، ملا حسن، باغ نوده و ابتدای قوری در پهنه خیلی زیاد بحرانی قرار گرفتهاند. دشت سملقان بهدلیل ویژگیهای زمینشناسی خاص و بهرهبرداری بیرویه از منابع آب زیرزمینی، در معرض خطر فرونشست قرار گرفته که برای مدیریت این پدیده، لازم است اقداماتی نظیر مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی، کاهش برداشت بیرویه آبهای زیرزمینی، تغذیه مصنوعی آبخوانها و پایش دقیق سطح ایستابی آب و بررسی تغییرات هیدروژئولوژیکی منطقه انجام شود تا به کنترل فرونشست و جلوگیری از افزایش آن کمک کند.
amiri E, motamedirad M, Sadeghi A, Amiri F. Evaluating the rate of subsidence of the Samalghan Plain using radar interferometry. Journal of Rainwater Catchment Systems 2025; 13 (2) : 4 URL: http://jircsa.ir/article-1-583-fa.html
امیری ابراهیم، معتمدی راد محمد، صادقی علی، امیری فرزاد. ارزیابی میزان فرونشست دشت سملقان با استفاده از روش تداخلسنجی راداری. سامانههاي سطوح آبگير باران. 1404; 13 (2) :61-82
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.