ستادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه جیرفت، کرمان، ایران barkhoris98@gmail.com
چکیده: (161 مشاهده)
تغییر اقلیم و پیامدهای آن، چالشی جهانی است که کشورهایی مانند ایران نیز با آن مواجهاند. بخش کشاورزی بهدلیل وابستگی به منابع طبیعی بیشترین اثرپذیری را از این پدیده دارد. بنابراین، کاربست راهبردهای سازگاری با تغییراقلیم برای تمام ارکان بخش کشاورزی یک ضرورت اجتنابناپذیر است. در این بین، فرآیند تصمیمسازی سازگاری کشاورزان بهدلیل نقشی که در تامین امنیت غذایی کشور دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر بهمنظور تدوین مدل روانشناختی-اجتماعی تصمیمسازی کشاورزان با تغییراقلیم در دشت جیرفت اجرا شده است. جامعه مورد مطالعه 30633 کشاورز دشت جیرفت است که با استفاده از فرمول کوکران 379 کشاورز بهعنوان نمونه مورد پژوهش تعیین شد. نخست، مدل نظری تصمیمسازی سازگاری کشاورزان در مواجهه با تغییراقلیم با استفاده از تلفیق نظریه انگیزش حفاظت (متغیرهای ارزیابی تغییراقلیم، ارزیابی سازگاری و بازدارندگی سازگاری) و ظرفیت سازگاری (متغیرهای سرمایه اجتماعی، پتانسیل مالی و سرمایه انسانی)، تدوین و سپس با استفاده از دادههای میدانی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه، از مدلسازی معادلات ساختاری-حداقل مربعات جزیی برای برآورد مدل استفاده شد. یافتهها نشان داد که متغیرهای نظریه انگیزش حفاظت، نقش میانجیگری را برای اثرگذاری متغیرهای ظرفیت سازگاری بر تصمیمسازی سازگاری کشاورزان دارند. همچنین، با استفاده از تحلیل اهمیت ماتریس اهمیت-عملکرد مشخص شد که ارزیابی سازگاری بیشترین سهم را در تصمیمگیری کشاورزان دارد؛ به بیانی دیگر، کشاورزان دشت جیرفت در صورتیکه نسبت به راهبردها، هزینهها و اثربخشی سازگاری با تغییراقلیم به اقناع دانشی برسند بهراحتی با محدودیتهای ذهنی- اجتماعی کنار میآیند و تصمیم سازگاری با تغییراقلیم را اخذ و به کار خواهند گرفت.
Barkhori S. Factors influencing farmers' decision-making for adapting to climate change in the Jiroft Plain. Journal of Rainwater Catchment Systems 2025; 13 (3) : 7 URL: http://jircsa.ir/article-1-592-fa.html
برخوری سعید. عوامل موثر بر تصمیمگیری کشاورزان برای سازگاری با تغییراقلیم در دشت جیرفت. سامانههاي سطوح آبگير باران. 1404; 13 (3) :107-124
تکمیل و ارسال فرم تعارض منافع نویسنده گرامی ، پس از ارسال مقاله ، جهت دریافت فرم، لطفا بر روی کلمه فرم تعارض منافع کلیک نمایید و پس از تکمیل، در فایل های پیوست مقاله قرار دهید.